Aby zrozumieć rolę jaką pełni prawo w społeczeństwie należy na początku zapoznać się ze znaczeniem tego słowa. Pojęcie prawa nie posiada jednej definicji i może być analizowane na wielu płaszczyznach. Za bezsporną uznaje się definicję, zgodnie z którą prawo jest zespołem norm postępowania sankcjonowanych przez państwo. Pierwsze zastosowanie prawa można zauważyć w starożytnych cywilizacjach. Tworzono wówczas reguły, które dotyczyły całej społeczności, a za ich nie przestrzeganie wymierzano kary. Dosyć brutalnym przykładem, jest pochodzący z XVIII w. p.n.e. Kodeks Hammurabiego. Na przestrzeni lat prawo ulegało nieustannym zmianom, lecz zawsze stało na straży zachowania porządku i sprawiedliwości. Dlatego uważam, że bez jego istnienia państwo nie mogłoby funkcjonować w prawidłowy sposób. Gdyby nie prawo w społeczeństwie zapanowałby chaos, nie istniałyby zasady. Prawo określa i porządkuje rzeczywistość. Rozdziela zachowania dobre od złych, akceptowalne od nieakceptowalnych społecznie. Poszczególne kodeksy mówią nam o konsekwencjach z jakimi człowiek może się spotkać, gdy nie będzie przestrzegał ich treści. Należy podkreślić, iż prawo dotyczy i reguluje różne dziedziny. Przykładowo, prawo karne reguluje zachowania, które naruszają jego normy, a w konsekwencji powodują odpowiedzialność za popełnione przestępstwa. Prawo cywilne obejmuje zespół norm prawnych regulujących stosunki majątkowe i niemajątkowe między osobami fizycznymi, prawnymi oraz innymi podmiotami na zasadzie ich równorzędności. Każdy zatem jest równy wobec prawa. Według mnie, najistotniejszą cechą prawa jest gwarancja bezpieczeństwa, praworządności i wspomnianej już powyżej równości. Nawiązując do przytoczonej przez Panią Doktor sytuacji na granicy polsko- białoruskiej należy pamiętać o zapisach Konwencji Genewskiej, Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Ponadto, należy pamiętać o prawie do ubiegania się w Polce o status uchodźcy, gwarantowanym w Konstytucji RP. Jak wynika z norm prawnych, każdy człowiek niezależnie od tego skąd pochodzi, posiada takie same prawa i obowiązki. Państwo na podstawie przepisów prawa egzekwuje sprawiedliwość społeczną. W tym celu posługuje się zapisami poszczególnych przepisów prawa.
Spór o naukowość prawoznawstwa sprowadza się do konfliktu pomiędzy zwolennikami teorii zwanej naturalizmem, a przedstawicielami nurtu antynaturalistycznego. Naturalizm prezentuje podejście empiryczne polegające na opisywaniu oraz przewidywaniu, a także sterowaniu procesami społecznymi. Według naturalistów prawo ma wyjaśniać i opisywać rzeczywistość poprzez ogólne twierdzenia, które mają tłumaczyć zdarzenia prawne. W podejściu tym fakty prawne są interpretowane jak fakty występujące w naukach przyrodniczych. Z kolei nurt antynaturalistyczny jest przeciwieństwem naturalizmu. Jego zwolennicy negują empiryczny model poznania prawa uważając, że metody stosowane w naukach przyrodniczych nie są wystarczające do badania nauk prawnych. Tym samym podnoszą konieczność dopasowania metody poznawczej do poszczególnych zdarzeń. Twierdzą, że życie społeczne różni się od prawa natury, a prawo powinno nie tylko opisywać rzeczywistość, ale też ją tworzyć w formie porządku prawnego. W praktyce spór pomiędzy dwoma kierunkami sprowadzał się do rozumienia prawoznawstwa jako nauki oraz różnic w metodach badawczych.
Podsumowując, uważam, że najwłaściwszym jest podjęcie próby połączenia wyżej wymienionych koncepcji, z uwzględnieniem zmieniającej się rzeczywistości.
Olgierd Kałuża 221715