Po co nam prawo i na czym polega spór o naukowość prawoznawstwa?
Prawo to pojęcie wyjątkowo trudne
do zdefiniowania.
Prawo jest zespołem norm postępowania sankcjonowanych przez
państwo. Innymi słowy jest to "ogół przepisów, norm prawnych regulujących
stosunki między ludźmi, usankcjonowanych przymusem państwowym". Główną
funkcją prawa jest funkcja kontrolna prawo reguluje sposób rozwiązywania
sporów, jest instrumentem wprowadzania zmian
społecznych oraz zachowania porządku społecznego, a
także gwarantuje ochronę uprawnień jednostki.
Niezależnie od różnic w definicjach samego pojęcia, kryteria podziału prawa w zasadzie są jednorodne dla większości systemów. Podstawowy podział gałęzi prawa to podział na prawo prywatne, które chroni interesy jednostek, reguluje stosunki osobiste i majątkowe oraz prawo publiczne, które służy ochronie interesów państwa jako dobra wspólnego wszystkich obywateli. Występują również inne gałęzie prawa takie jak: prawo międzynarodowe publiczne, prawo konstytucyjne, prawo karne, prawo administracyjne, prawo cywilne. Podziału prawa na gałęzie można dokonać jeszcze ze względu na regulację danego zespołu norm. Jako przykładowe gałęzie wedle tego podziału można wymienić: prawo autorskie, prawo bankowe, energetyczne, budowlane, celne, prawo konstytucyjne, prawo kanoniczne, lotnicze, międzynarodowe, prawo upadłościowe, prawo o ruchu drogowym, prawo ochrony środowiska.
Prawo wywodzi się z wielu źródeł. Podstawowym oraz często mylnym podziałem źródeł prawa jest rozróżnienie na: źródła prawa sensu stricto oraz źródła poznania prawa.
Dzięki poszczególnym normom prawnym, każdy człowiek może mieć pewność, że chronione są wszelkie jego przyrodzone dobra, takie jak życie, godność, wolność, swoboda sumienia. Prawa naturalne zostały ujęte w przepisy i obwarowano je sankcjami za ich naruszenie. Prawo przyznaje ochronę wartości ważnych dla każdego człowieka, przy czym nie stwierdza, które wartości są ważne, a które nie. Wskazuje jedynie na najważniejsze wartości, wartości uniwersalne. W związku ze zmianami społecznymi ich katalog pozostaje otwarty, ponieważ, dochodzą nowe wartości podlegające ochronie. Przepis art. 23 Kodeksu cywilnego stanowi:
Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.