Po co nam prawo i na czym polega spór o naukowość prawoznawstwa?

Po co nam prawo i na czym polega spór o naukowość prawoznawstwa?

by Kurek Kaja -
Number of replies: 2

   Na początku warto zastanowić się, czym tak naprawdę jest prawo. Według powszechnej definicji prawo jest systemem norm, których przestrzegania państwo wymaga od obywateli pod groźbą zastosowania różnorakich sankcji. Na gruncie rzeczywistym prawo jest pewnego rodzaju umową społeczną, bez której funkcjonowanie w społeczeństwie byłoby raczej niemożliwe. Bez ustalonych norm, co komu wolno, a co nie, instytucja państwa nie miałaby kompletnie sensu. Co więcej, funkcjonowanie jednostki w społeczeństwie byłoby bardzo trudne. Brak poczucia bezpieczeństwa, ponoszenia odpowiedzialności za swoje czyny i w pewnym sensie ponoszenia odpowiedzialności za drugiego człowieka doprowadziłyby świat do kompletnej dezorganizacji i chaosu. Każda jednostka współistniejąca z innymi powinna znać granice swoich czynów i wiedzieć, co jest dozwolone, a co zabronione i karane. Moim zdaniem prawo jest podstawą życia w społeczeństwie; określa ono zarówno nasze prawa, jak i prawa pozostałych ludzi, a więc nasze obowiązki. Nie można zapominać o tym, że prawo działa w dwie strony- pozwala, ale także i wymaga od nas określonych czynności w stosunku do innych jednostek. Z całą pewnością można stwierdzić, że prawo jest rzeczą naturalną i konieczną do prawidłowego funkcjonowania jednostki w społeczeństwie.

   Szukając odpowiedzi na pytanie “Na czym polega spór o naukowość prawoznawstwa?” warto również pomyśleć, czy prawoznawstwo można zaliczyć do dziedzin nauki. Moim zdaniem- i tak i nie. Przede wszystkim, aby coś można było nazwać nauką, to powinno to posiadać jakąś jednolitą metodę badawczą. Prawoznawstwo pozwala badać prawo na wielu płaszczyznach, m.in. aksjologicznej, ontologicznej, itd., a więc faktycznie nie ma jednej, ustalonej metodologii. Przeciwnie, prawnicy studiujący prawo i prawnicy stosujący prawo posługują się w swoich rozważaniach nie jedną konkretną metodą, ale wieloma różnymi. Trzeba zauważyć, iż prawnik to humanista, a więc nie jest możliwe narzucenie mu jednej właściwej metody, którą miałby się posłużyć, gdyż taka osoba z samej swojej natury próbuje wytłumaczyć coś kilkoma sposobami, wykorzystuje wszelkie możliwe sposoby dojścia do jakiegoś wniosku. Odmienne rozumowanie przypisujemy umysłom ścisłym, jako że oni opierają się głównie na obserwacjach, obliczeniach, doświadczeniach, eksperymentach. Mają oni zatem jeden określony kierunek postępowania w celu osiągnięcia konkretnego wyniku. Drugą ważną cechą nauki jest język. I tu można łatwo dostrzec, iż różni się on w zależności od poglądu, nurtu czy epoki. Prawnik pozytywista nigdy nie porozumie się z prawnikiem naturalistą w należyty sposób, gdyż ze względu na poróżnienie w wyznawanych przez siebie poglądach różnią się oni także językiem, jakim się posługują. 

    Z drugiej jednak strony, nie da się jednoznacznie stwierdzić, iż prawoznawstwo nie jest nauką, ponieważ dzięki niemu możemy badać zjawiska występujące w obrębie prawa, a zarazem czerpać z niego ogromną wiedzę w tematyce prawniczej na poziomie wielu płaszczyzn. 

    Spór o naukowość prawoznawstwa toczy się już od dawna i wciąż nic nie wskazuje na to, aby miał się zakończyć. Jak podkreśla autor artykułu- dr Artur Kotowski, prawoznawstwo stało się przedmiotem sporu już w czasach prawników pozytywistycznych i naturalistycznych. Według mnie nie możemy prawoznawstwa uznać za naukę, gdyż nie przejawia ono najważniejszych cech czegoś, co nazywamy nauką. Jednakże nie zgadzam się również z poglądem, traktującym o tym, że prawoznawstwo nie jest nauką, bo nauka to też zdobywanie wiedzy, a nie można zarzucić prawoznawstwu, że nie jest w tym pomocne. Wręcz odwrotnie, jest ono niezbędne do zdobywania wiedzy o prawie.


Kaja Kurek

In reply to Kurek Kaja

Odp: Po co nam prawo i na czym polega spór o naukowość prawoznawstwa?

by Grzesiak Paulina -
Uważam, że Twoja definicja prawa jest niezwykle trafna i słuszna. Mamy podobne zdanie na temat roli prawa w dbaniu o bezpieczeństwo. Jednak moim zdaniem prawoznawstwo możemy uznać za naukę, szczególnie patrząc na jego długą tradycje.
In reply to Kurek Kaja

Odp: Po co nam prawo i na czym polega spór o naukowość prawoznawstwa?

by Lenart Julia -
Zgadzam się z Twoją opinią głoszącą, że prawo zapewnia prawidłowe funkcjonowanie jednostki w społeczeństwie oraz, że prawo należy badać różnymi metodami. Jednak uważam, że prawo jest nauką samą w sobie. Ciężko jedynie określić jedną, konkretną metodę badawczą prawa.