Condition

Typy zdań warunkowych

W języku francuskim istnieją trzy podstawowe typy zdań warunkowych oraz tak zwane typy mieszane.

Zdanie I typu wyraża warunek możliwy do spełnienia i jest odpowiednikiem polskiego zdania zaczynającego się od słowa „jeśli”, „jeżeli”.

• Jeśli będziesz lepiej pracować, dostaniesz awans.

W języku polskim zarówno w zdaniu nadrzędnym, jak i podrzędnym używamy czasu przyszłego. W języku francuskim, warunek wyrażany jest czasem teraźniejszym:

• Si tu travailles mieux, tu auras une promotion.

Zatem, schemat takiego zdania wygląda następująco:

Si + présent + futur simple

Zdanie II typu również wyraża warunek możliwy do spełnienia, ale jest on mniej prawdopodobny. Jego polskim odpowiednikiem jest zdanie zaczynające się od „gdyby”

• Gdybyś lepiej pracował, dostałbyś awans.
• Si tu travaillais mieux, tu aurais une promotion.

Drugi typ zdania warunkowego tworzymy według następującego schematu:

Si + imparfait + conditionnel présent

Zdanie III typu wyraża warunek niemożliwy do spełnienia:

• Gdybyś był lepiej pracował, dostałbyś awans. (ale nie pracowałeś i nie dostałeś)
• Si tu avais travaillé mieux, tu aurais eu une promotion.

W takim zdaniu używamy takiego schematu:

Si + plus-que-parfait + conditionnel passé

We wszystkich typach zdań warunkowych możemy zmienić kolejność:

• Tu auras une promotion, si tu travailles mieux.
• Tu aurais une promotion, si tu travaillais mieux,
• Tu aurais eu une promotion, si tu avais travaillé mieux.

Należy jednak pamiętać, że czasy muszą być zachowane, a więc po „si” możemy użyć présent, imparfait lub plus-que-parfait, w zależności od typu zdania, natomiast następstwo spełnionego warunku wyrażamy czasami: futur, conditionnel présent lub conditionnel passé.

Zasady tworzenia form czasownikowych w zdaniach warunkowych

Przypomnijmy zatem zasady tworzenia form czasownikowych potrzebnych do tworzenia zdań warunkowych.

Futur simple

Temat futur (dla większości czasowników jest to bezokolicznik) + końcówki: -ai  -ons

-as  -ez

-a    -ont

• je parlerai           nous parlerons
• tu parleras          vous parlerez
• il parlera             ils parleront

Uwaga! Niektóre czasowniki mają nieregularny temat futur (np. j’aurai, je serai, je ferai, …)

Imparfait

Temat 1 osoby liczby mnogiej présent, po odcięciu końcówki –ons + końcówki: -ais   -ions

-ais    -iez

-ait    -aient

Np. finir – nous finissons – temat imparfait: finiss-

• je finissais           nous finissions
• tu finissais          vous finissiez
• il finissait             ils finissaient

Uwaga! Czasownik être jest nieregularny, w czasie imparfait przyjmuje temat ét- (j’étais, tu étais, …)

Conditionnel présent

Temat taki sam, jak w futur simple, a końcówki, jak w imparfait:

• je répondrais    nous répondrions
• tu répondrais    vous répondriez
• il répondrait       ils répondraient

Plus-que-parfait

Czasownik posiłkowy (avoir lub être) w imparfait + participe passé

• j’avais vu, tu avais vu, …

Conditionnel passé

Czasownik posiłkowy (avoir lub être) w conditionnel présent + participe passé

• je serais partii, tu serais partii,…