Elementy teorii prawa

5.3. Prawo w paradygmacie naturalistycznym

• Nauka prawa w paradygmacie naturalistycznym ma być nauką empiryczną. Jej zadaniem jest wyjaśnianie (funkcja eksplanacyjna), przewidywanie (funkcja predykcyjna) oraz skuteczne sterowanie procesami społecznymi (funkcja techniczna).

Innymi słowy, nauka prawa ma eksplikować rzeczywistość prawną, opisując charakter powiązań pomiędzy faktami prawnymi. W efekcie powinna formułować twierdzenia ogólne, które wytłumaczą prawidłowości rządzące prawem. Następnie ma stawiać prognozy i przewidywać przyszłe zdarzenia prawne.

Z ontologicznego punktu widzenia prawo w paradygmacie naturalistycznym jest pewnym obiektem istniejącym – faktem i zawsze zaliczanym do obiektywnych i empirycznie poznawalnych za pomocą obserwacji zjawisk. Fakty prawne zatem mają właściwości identyczne, jak te badane w naukach przyrodniczych.

Do szkół teoretycznoprawnych bezspornie naturalistycznych zalicza się:

• szkołę skandynawską (tzw. szkołę realizmu prawniczego)
• szkołę psychologiczną (L. Petrażycki)
• tzw. szkołę socjologicznej jurysprudencji Pounda
• szkołę amerykańskiego realizmu prawniczego
• szeroko rozumianą szkołę marksistowką
• metody ekonomicznej analizy prawa (EAP)